Τα F-35 και τα Rafale, όπως όλα δείχνουν, θα αποτελούσαν τα κορυφαία αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας για αρκετές δεκαετίες. Τα μαχητικά αυτά, αμφότερα ως πολλαπλού ρόλου (multirole), έχουν σχεδιαστεί να αναλμβάνουν σχεδόν όλο το φάσμα αποστολών, από την περιπολία και την κυριαρχία του εναέριου χώρου μέχρι την κρούση στόχων στο έδαφος.
Εφόσον τα αεροσκάφη αυτά θα είναι η «αιχμή του δόρατος», με σκοπό να καταλάβουμε καλύτερα τις δυνατότητές τους, θα ήταν θεμιτό να δούμε τα σημεία στα οποία κάθε αεροσκάφος μπορεί να υπερτερεί και τις γενικές τους διαφορές.
Η ανάπτυξη και ο ρόλος των δύο αεροσκαφών
Το Rafale και ο ρόλος του
Η ανάπτυξη του Rafale ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’80, μετά την αποχώρηση της Γαλλίας από το πρόγραμμα που εν τέλει απέδωσε το Eurofighter. Το Rafale ενσωμάτωσε της απαιτίσεις της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά και της Αεροπορίας Ναυτικού.
Εξαρχής το Rafale σχεδιάστηκε ως αεροσκάφος πολλαπλού ρόλο, “omnirole” σύμφωνα με την κατασκευάστρια Dassault. Το Rafale θα αναλάμβανε τόσο την αεροπορική υπεροχή πάνω από την εμπόλεμη ζώνη, την κρούση στόχων στο έδαφος αλλά και ναυτική κρούση. Έτσι, θα μπορούσε να «εξαλείψει» την «πολυφωνία» μαχητικών που επικρατούσε στις Γαλλικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Το F-35 και ο ρόλος του
Η ανάπτυξη του F-35 ξεκίνησε μία δεκαετία περίπου μετά από αυτή του Rafale. Ομοίως με το Rafale, η ανάπτυξή του δεν έγινε μόνο για έναν κλάδο αλλά για τις ανάγκες της Αεροπορίας, του Ναυτικού και των Πεζοναυτών.
Ομοίως ξανά με το Rafale θα είχε στόχο να αντικαταστήσει πολλούς τύπους μαχητικών. Στην περιγραφή του προγράμματος, αναφέρεται ότι το F-35 θα έπρεπε να είναι ανώτερο σε όλες τις κατηγορίες από τα προηγούμενα μαχητικά 3ης και 4ης γενιάς τα οποία θα αντικαταστούσε.
Βλέπουμε ότι και τα δύο αεροσκάφη σχεδιάστηκαν εξαρχής ως πολλαπλού ρόλου (omnirole/multirole) αεροσκάφη, με στόχο να είναι ικανά να αναλάβουν κάθε είδος αποστολής, κάνοντας σίγουρα την σύγκριση των δύο αεροσκαφών στις επιμέρους ικανότητές τους «θεμιτή».
Κυριαρχία στον αέρα
Όσον αφορά τις ικανότητες των δύο μαχητικών να κυριαρχήσουν στον αέρα βρίσκουμε ένα μικρό παράδοξο. Το Rafale, χάρις στους Meteor, έχει αυτή την στιγμή μάλλον το ικανότερο όπλο αέρος-αέρος διαθέσιμο αυτή την στιγμή, μεταξύ των δύο αεροσκαφών.
Από την άλλη, το F-35 αναμένεται να αποκτήσει του Meteor στο επίπεδο Block 4 των εκδόσεων F-35A και F-35B μετά την πιστοποίηση αυτών για τις ανάγκες της Βρετανίας και της Ιταλίας. Η απάντηση από πλευράς ΗΠΑ μάλλον θα έρθει με την εισαγωγή των AIM-120D/D-3 σε υπηρεσία και με την ολοκλήρωση της ανάπτυξης των AIM-260.
Και ενώ το Rafale έχει, για την ώρα, ένα πλεονέκτημα στα διαθέσιμα όπλα, το F-35 διατηρεί και μάλλον θα επεκτείνει το προβάδισμα που έχει με την είσοδο του νέου AN/APG-85 στην έκδοση TR-3 και έπειτα.
Τέλος, δεν πρέπει να υποτιμηθεί η stealth ικανότητα του F-35, ειδικά το εμπρόσθιο μέτωπο, το οποίο μειώνει την απόσταση στην οποία ένα άλλο μαχητικό θα το εντωπίσει. Το Rafale, αν και δεν είναι stealth αεροσκάφος 5ης γενιάς, ενσωματώνει κάποια στοιχεία τα οποία μειώνουν τόσο το θερμικό του στίγμα αλά και το στίγμα στα ραντάρ, όχι όμως στον βαθμό του F-35.
Κρούση στην επιφάνεια
Στην κρούση στόχων στο έδαφος είναι μάλλον η κατηγορία στην οποία το F-35 αποκτά το μεγαλύτερο πλεονέκτημα. Το F-35 έχει πληρέστερο «οπλοστάσιο» κατευθυνόμενων όπλων κρούσης, με «αποκορύφομα» την απουσία όπλων αντιραντάρ από το οπλοστάσιο του Rafale, όπως οι HARM/AARGM/AARGM-ER που έχει το F-35.
Το Rafale δεν φαίνεται ότι θα αποκτήσει ολοκληρωμένες δυνατότητες καταστολής/καστροφής της εχθρικής αεράμυνας (SEAD/DEAD) πριν το 2030 και την εισαγωγή σε υπηρεσία του Rafale F5.
Παράλληλα, στον τομέα της ναυτικής κρούσης, στον οποίο οι Γάλλοι για πολλά χρόνια κυριαρχούσαν, φαίνεται να έχουν μείνει πίσω βασιζόμενοι ακόμα στους AM-39 Exocet ενώ το F-35 έχει στην διάθεσή του τους JSM ενώ και οι LRASM αναμένεται να πιστοποιηθούν και εσωτερικά στο F-35.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι JSM και JASSM (και οι εκδόσεις τους), μπορούν να πλήξουν και στόχους στην ξηρά. Στους πυραύλους cruise η «απάντηση» από την γαλλική μεριά θα έρθει από το πρόγραμμα FC/ASW το οποίο είναι ακόμα υπό ανάπτυξη, το οποίο θα αντικασταστήσει τόσο τους Exocet αλλά και τους Scalp-EG.
Ηλεκτρονικός πόλεμος
Ένας από τους κυριότερους τομείς στο σημερινό πεδίο, με τις χώρες να κρατάνε κυρίως τις επιδόσεις των συστημάτων τους κρυφές. Τόσο το Spectra αλλά και το AN/ASQ-239 των Rafale και F-35 αντίστοιχα θεωρούνται αρκετά αξιόπιστα. Πρέπει όμως να αναφέρουμε ότι το F-35 θα αποκτήσει αναβαθμισμένη σουίτα ηλεκτρονικού στην έκδοση Block 4.
Μία σύγχρονη σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου επιτρέπει στο αεροσκάφος τόσο να εμποδίσει, ή τουλάχιστον να κάνει δυσκολότερο, τον εγκλωβισμό του αεροσκάφους αλλά και να αποφύγει εισερχόμενα πυρά.
Κόστος απόκτησης και χρήσης
Πάντα όμως είναι σημαντικό να εξετάζουμε και το κόστος απόκτησης και χρήσης των αεροσκαφών. Με βάση την αγορά των 6 νέων Rafale, το κόστος αγοράς υπολογίζεται περίπου στα 90 εκατομμύρια ενώ το κόστος ώρας χρήσης κάπου ανάμεσα 19.000 με 21.000 δολάρια.
Από την άλλη, το κόστος απόκτησης των F-35A, αφού αυτά ενδιαφέρουν της Ελλάδα, υπολογίζεται στα 110 εκατομμύρια αν και λόγω της υπέρβασης του κόστους του προγράμματος ανάπτυξης της έκδοσης Block 4 αναμένεται αυτό να αυξηθεί. Για την ώρα το κόστος ώρας πτήσης του F-35 υπολογίζεται πάνω από 40.000 δολάρια. Η Lockheed Martin στοχεύει στην μείωση αυτού αλλά δεν είναι σίγουρη η έκβαση της προσπάθειας αυτής και πρέπει πάντα να υπολογίζουμε ότι όσο αυξάνεται παγκόσμια ο στόλος των F-35 μειώνεται και το κόστος με βάση την οικονομία κλίμακας.
Μια γενική ματιά
Συνολικά το F-35 φαίνεται να είναι μια καλύτερα οπλισμένη πλατφόρμα, χωρίς όμως αυτό να μειώνει την αξία του Rafale. Είμαστε τυχεροί που δεν πρέπει να διαλέξουμε μεταξύ των δύο αφού η απόκτηση των F-35 είναι σχεδόν εδώ. Η συνεργασία μεταξύ των αεροσκαφών μέσω Link-16 θα μεγιστοποιήσει την απόδοση και των δύο πλατφορμών.
Δεν φαίνεται ότι τα Τουρκικά F-16 θα είναι ιδιαίτερος «πονοκέφαλος» για κανένα από τα δύο μαχητικά ενώ τα F-35 αναμένεται να είναι και η ικανότερη πλατφόρμα για την αντιμετώπιση των S-400.
Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι θέλουμε τόσο τα Rafale αλλά και τα F-35 να είναι εδώ με πλήρη οπλισμό και καθώς και να ακολουθούμε τις αναβαθμίσεις που θα λαμβάνουν με τα χρόνια, είτε σε λογισμικό είτε σε οπλισμό, ώστε να διατηρήσουν την τεχνολογική τους υπεροχή.
Για περισσότερα άρθρα του Βασίλης Κ.
Απαγορεύεται η αντιγραφή χωρίς άδεια του NEMESIS HD.
ΔΕΙΤΕ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΕΙΣ: