Oι AGM-114 Hellfire είναι από τους πιο διαδεδομένους αντιαρματικούς πυραύλους, χρήστης των οποίων είναι και η Ελλάδα με τα Apache, τα Kiowa Warrior και τα S-70/MH-60. Είναι ένας πύραυλος που δημιουργήθηκε για να καταστρέφει τα Σοβιετικά άρματα και πλέον έχει εξελιχθεί σε μια «οικογένεια» πυραύλων με ξεχωριστές δυνατότητες για το κάθε «μέλος».
Η ανάπτυξη του Hellfire
Η ανάπτυξη του Hellfire, αρχικά “HELFIRE” (HELiborne, Laser, FIRE and Forget Missile), ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 με βάση την απαίτιση του Αμερικανικού Στρατού για έναν αντιαρματικό πύραυλο, ικανό να τον φέρουν ελικόπτερα, καθοδήγησης λέιζερ, για να αντιμετωπίσει τα Σοβιετικά άρματα μάχης.
Το πρώτο συβόλαιο για την παραγωγή της αρχικής έκδοσης AGM-114A το ανέλαβε η Rockwell International (πλέον Boeing) το 1982. Τα πρώτα βλήματα παραδόθηκαν 2 χρόνια αργότερα και μέχρι το τέλος του 1985 είχαν κριθεί επιχειρησιακά.
Παράλληλα με τον AGM-114A της Αεροπορίας Στρατού των ΗΠΑ, το Ναυτικό απέκτησε την δική του έκδοση, τους AGM-114B, συμβατή με τα δικά του πτητικά μέσα. Η τελευταία προσθήκη στους Hellfire της πρώτης γενιάς ήταν ο AGM-114C ο οποίος είχε ελαφρώς καλύτερο ερευνητή από τον AGM-114A.
Ανεπαρκής εκρηκτική κεφαλή
Οι πρώτες 3 εκδόσεις του αντιαρματικού πυραύλου είχαν ένα κοινό, και οι 3 είχαν «απλή» υψηλής εκρηκτικότητας αντιαρματική κεφαλή (HEAT), η οποία όμως δεν ήταν ικανή να διαπεράσει την θωράκιση των αρμάτων εξοπλισμένα με αντιδραστική θωράκιση (ERA). Αυτό οδήγησε στην ανάγκη για μία νέα έκδοση με καλύτερες επιδόσεις, η οποία θα χρησιμοποιηούσε κεφαλή τύπου tandem ώστε η πρώτη γόμωση να εξουδετερώνει την ERA και η δεύτερη και ισχυρότερη να διαπερνά την κυρίως θωράκιση.
Έτσι μέχρι, την ολοκλήρωση της ανάπτυξης των Hellfire II, η Lockheed Martin ανέλαβε την παραγωγή των AGM-114F ως μία «ενδιάμεση λύση». Είχε ως βάση τον AGM-114C, χρησιμοποιούσε όμως tandem εκρηκτική κεφαλή. Η έκδοση αυτή ήταν σε παραγωγή μέχρι το 1994 όποτε και η παραγωγή μετατοπίστηκε στους AGM-114K Hellfire II.
Οι νέοι Hellfire II
Οι AGM-114K Hellfire II αποτέλεσαν ριζική αναβάθμιση του αντιαρματικού πυραύλου, είχαν μεγαλύτερη εμβέλεια, φτάνοντας τα 11 χιλιόμετρα σε αντίθεση με τα 8 χιλιόμετρα των προηγούμενων εκδόσεων, είχαν νέο, πιο αξίοπιστο ερευνητή και σύστημα καθοδήγησης αυξάνοντας κατά πολύ τις πιθανότητες προσβολής του στόχου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έκδοση “K2” τοποθετήθηκε και ένα «μανίκι» (blast fragmentation sleeve) το οποίο δημιουργούσε παραπάνω θραύσματα, βελτιώνοντας την απόδοση του πυραύλου ενάντια σε μη-θωρακισμένους στόχους.
Για την χρήση κατά μη-θωρακισμένων στόχων, κτηρίων και πλοίων αναπτύχθηκαν επίσης οι AGM-114M και AGM-114N. Οι AGM-114M, η παραγωγή των οποίων ξεκίνησε το 1998, είχαν ως βάση τον AGM-114K, κράτησαν τον ίδιο ερευνητή καθοδήγησης λέιζερ, όμως χάρις στην υψηλής εκρηκτικότητας θραυσματογόνα αποτέλεσαν πολύ καλή επιλογή για χρήση κατά πλοίων και μη-θωρακισμένων στόχων.
Έπειτα, το 2003 μπήκε σε παραγωγή ο AGM-114N. Κράτησε σχεδόν όλα τα χαρακτηριστικά των AGM-114M αλλά εγκαστάθηκε νέα, θερμοβαρική εκρηκτική κεφαλή, βελτιώνοντας την απόδοση του, ειδικά ενάντια σε κτήρια ή άλλες οχυρώσεις.
Αντιαρματικοί πύραυλοι καθοδήγησης ραντάρ
Εκτός των αντιαρματικών πυραύλων καθοδήγησης λέιζερ, το 1995, μπήκαν σε παραγωγή οι AGM-114 Hellfire Longbow. Την θέση του ερευνητή καθοδήγησης λέιζερ πήρε ένας χιλιοστομετρικός ερευνητής ραντάρ ο οποίος επιτρέπει στον πύραυλο να κλειδώσει στον στόχο μετά την εκτόξευση (Lock On After Launch/LOAL) καθιστόντας έτσι τον Hellfire αντιαρματικό πύραυλο “fire and forget”.
Οι τελευταία «γενιά» των Hellfire
Η πιο πρόσφατη έκδοση των Hellfire είναι οι AGM-114R. Σχεδιάστηκε ώστε να μπορέσει να αντικαταστήσει τις προηγούμενες εκδόσεις του πυραύλου, όντας ικανός να αναλάβει κάθε είδους στόχο. Διατήρησε την καθοδήγηση λέιζερ αλλά ενσωμάτωσε νέα εκρηκτική κεφαλή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έκδοση AGM-114 R4 η εμβέλεια του πυραύλου μάλλον ξεπερνάει κατά πολύ τα 24 χιλιόμετρα όταν εκτοξεύεται από αέρος.
Οι εκδόσεις των AGM-114
Επιγραμματικά, οι εκδόσεις των AGM-114 είναι οι εξής:
- AGM-114A: Πρώτη έκδοση
- AGM-114B: Έκδοση του AGM-114A για το Ναυτικό των ΗΠΑ
- AGM-114C: Βελτιωμένη έκδοση του AGM-114A
- AGM-114F: Βελτιωμένη έκδοση του AGM-114C με tandem κεφαλή
- AGM-114K: Πρώτος Hellfire II με tandem κεφαλή και μεγαλύτερη εμβέλεια
- AGM-114L: Έκδοση καθοδήγησης ραντάρ
- AGM-114M: Έκδοση για χρήση κατά ελαφριά θωρακισμένων στόχων
- AGM-114N: Έκδοση για χρήση κατά ελαφριά θωρακισμένων στόχων και ενσωματώνει θερμοβαρική κεφαλή
- AGM-114R/R2/R4: Η πιο σύγχρονη έκδοση, ως R4 η εμβέλεια ξεπερνά τα 24 χιλιόμετρα
- AGM-114P: Έκδοση για χρήση από UAV
- AGM-114R9X: Έκδοση χωρίς εκρηκτική κεφαλή, στην θέση της οποίας υπάρχουν λεπίδες.
Οι AGM-114 Hellfire στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις
Στην Ελλάδα χρήστης των Hellfire είναι τόσο η Αεροπορία Στρατού αλλά και το Πολεμική Ναυτικό. Στην Αεροπορία Στρατού μπορούν να εξοπλίσουν τα επιθετικά ελικόπτερα AH-64 Apache και τα οπλισμένα ελικόπτερα αναγνωρίσεως OH-58 Kiowa Warrior ενώ στο Πολεμικό Ναυτικό μπορούν να εξοπλίσουν τα S-70 Aegean Hawk αλλά και τα νεοαποκτηθέντα MH-60 Romeo.
Για περισσότερα άρθρα του Βασίλης Κ.
Απαγορεύεται η αντιγραφή χωρίς άδεια του NEMESIS HD.