Η σειρά Jericho αναφέρεται σε μια ευρύτερη «οικογένεια» βαλλιστικών πυραύλων που το Ισραήλ άρχισε να αναπτύσσει τη δεκαετία του 1960. Το όνομα Jericho προέρχεται από την αρχική συμφωνία ανάπτυξης για τον πύραυλο Jericho I, η οποία έγινε από κοινού με την Dassault, με συμφωνία την οποία υπέγραψαν το 1963. Αυτή η κωδική ονομασία αντλεί έμπνευση από την αρχαία πόλη Ιεριχώ που αναφέρεται στη Βίβλο.
Η αρχή του προγράμματος με τον Jericho I
Τον Σεπτέμβριο του 1962, το Ισραήλ ανέθεσε σε δύο γαλλικές εταιρείες, τη Sud Aviation και την Dassault, να διερευνήσουν τη δυνατότητα δημιουργίας βαλλιστικού πυραύλου. Οι αρχικές προδιαγραφές για τον πύραυλο καθορίστηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
To μέγεθος της πολεμικής κεφαλής έπρεπε να είναι 750 κιλά. Η εμβέλειά του να κυμαίνεται μεταξύ 235 και 500 χιλιομέτρων. Ο πύραυλος μπορεί να λειτουργήσει κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Από έναν σταθερό εκτοξευτή, να μπορεί να εκτοξευτούν έως και 8 βλήματα κάθε ώρα, ενώ από μια κινητή πλατφόρμα εκτόξευσης, να μπορεί να εκτοξευτούν 4 βλήματα ανά ώρα. Ο χρόνος που απαιτείται για την προετοιμασία για την εκτόξευση πυραύλου είναι δύο ώρες.
Μέχρι το τέλος του 1971, ο Jericho I αναγνωρίστηκε ως ένας επιχειρησιακός βαλλιστικός πύραυλος μικρού βεληνεκούς. Με μέγεθος 13,4 μέτρα μήκος και 0,8 μέτρα διάμετρο, ζύγιζε περίπου 6,5 τόνους. Είχε εμβέλεια 500 χιλιομέτρων και μπορούσε να μεταφέρει κεφαλή ωφέλιμου φορτίου 400 κιλών με κυκλικό περιθώριο λάθους (CEP) ενός χιλιομέτρου. Σχεδιασμένο για να φέρει δυνητικά πυρηνική κεφαλή, η ταξινόμησή του παραμένει ως βαλλιστικός πύραυλος λόγω της αδιαφανούς στάσης του Ισραήλ στο πυρηνικό του οπλοστάσιο (Israel’s nuclear uncertainty).
Η συνέχεια με τον Jericho II
Ο Jericho II είναι ένας βαλλιστικός πύραυλος μεγάλου βεληνεκούς δύο σταδίων. Είναι μια εξέλιξη από το έργο του Jericho I. Έχει μήκος 14,0 μέτρα, πλάτος 1,56 μέτρα και μπορεί να μεταφέρει ωφέλιμο φορτίο 1.000 κιλών, που θα μπορούσε να είναι μια σημαντική ποσότητα εκρηκτικών ή μια πυρηνική κεφαλή ισχύς ενός μεγατόνου.
Το 1975, οι ΗΠΑ απέρριψαν το αίτημα του Ισραήλ για βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς Pershing II με βεληνεκές 1.770 km. Αυτό έγινε κατά τη διάρκεια συζητήσεων για τη μεταφορά του Σινά από το Ισραήλ στην Αίγυπτο ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Κατά συνέπεια, το Ισραήλ άρχισε να αναπτύσσει το Jericho 2 το 1977. Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, αναφέρθηκαν δοκιμαστικές εκτοξεύσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι το Jericho II ξεκίνησε αρχικά ως ένα έργο συνεργασίας μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, μια συνεργασία που σταμάτησε μετά την ιρανική επανάσταση του 1979. Μεταξύ 1987 και 1992, πραγματοποιήθηκαν πολλαπλές δοκιμαστικές εκτοξεύσεις, με την πιο μακρινή να φτάνει περίπου τα 1.300 χιλιόμετρα.
Ο ICBM Jericho III
Ο Jericho III πιστεύεται ότι είναι ένας διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος (ICBM) που παρουσίασε το Ισραήλ το 2011. Αυτός ο πύραυλος εικάζεται ότι έχει δύο ή τρία στάδια, χρησιμοποιεί στερεό προωθητικό και μπορεί να μεταφέρει ωφέλιμο φορτίο που κυμαίνεται από 1.000 έως 1.300 κιλά. Αυτό το ωφέλιμο φορτίο θα μπορούσε να είναι είτε μία πυρηνική κεφαλή είτε πολλές μικρότερες κεφαλές MIRV (multiple independently targetable reentry vehicle).
Οι διαστάσεις του βλήματος είναι περίπου 15,5 μέτρα σε μήκος και 1,56 μέτρα σε πλάτος και μπορεί να έχει ομοιότητες με μια βελτιωμένη έκδοση του Shavit. Η εμβέλειά του υπολογίζεται μεταξύ 4.800 και 6.500 χιλιομέτρων, αλλά ορισμένες αναφορές δείχνουν ότι θα μπορούσε να φτάσει έως και τα 11.500 χιλιόμετρα ανάλογα με το ωφέλιμο φορτίο.
Αξίζει να σημειωθεί πως σε μια έκθεση του 2004 προς το Κογκρέσο των ΗΠΑ ανέφερε ότι το Jericho III θα μπορούσε ενδεχομένως να δώσει στο Ισραήλ την ικανότητα να χτυπήσει στόχους σε όλη τη Μέση Ανατολή, την Αφρική, την Ευρώπη, την Ασία και τα περισσότερα μέρη της Βόρειας Αμερικής. Ο σχεδιασμός του πυραύλου του επιτρέπει επίσης να αντιμετωπίσει πιθανές άμυνες κατά των βαλλιστικών πυραύλων (ABM) λόγω της υψηλής ταχύτητας πρόσκρουσής του.
Το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει πολλές δοκιμαστικές εκτοξεύσεις του Jericho III, με αξιοσημείωτες δοκιμές το 2008, το 2011 και το 2013. Οι δοκιμές το 2013 μπορεί να ήταν για το Jericho III ή μια νεότερη έκδοση, το Jericho 3A, που πιστεύεται ότι έχει ενημερωμένο κινητήρα. Αυτοί οι πύραυλοι πιστεύεται ότι αποθηκεύονται σε βαθιά υπόγειους εκτοξευτές για να αντέχουν πιθανές επιθέσεις πρώτου χτυπήματος.
Η στρατηγική σημασία των πυραύλων Jericho
Η Μέση Ανατολή, μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από την περίπλοκη γεωπολιτική της και τους μακροχρόνιους ανταγωνισμούς της, ήταν ανέκαθεν εστία στρατιωτικής προόδου. Σε αυτό το πλαίσιο, το πυραυλικό σύστημα Jericho αποτελεί απόδειξη της στρατηγικής προνοητικότητας και της δέσμευσης του Ισραήλ να διατηρήσει ένα τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι των πιθανών αντιπάλων.
Συντελεστής Αποτροπής
Ένας από τους πρωταρχικούς σκοπούς του πυραυλικού συστήματος Jericho είναι η αποτροπή. Δεδομένης της ασταθούς φύσης της Μέσης Ανατολής, το Ισραήλ πάντα έδινε προτεραιότητα στην ανάπτυξη μιας αξιόπιστης ικανότητας δεύτερου χτυπήματος. Οι πύραυλοι Jericho, ειδικά οι μεγάλου βεληνεκούς (ICBM) Jericho III, παρέχουν στο Ισραήλ τη δυνατότητα να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε μεγάλη πυρηνική ή συμβατική επίθεση. Αυτή η αποτρεπτική ικανότητα ενισχύεται περαιτέρω από την ασάφεια γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ισραήλ, κάνοντας κάθε πιθανό επιτιθέμενο να σκεφτεί δύο φορές πριν ξεκινήσει μια επίθεση.
Αρκετές φορές στην ιστορία του το Ισραήλ, σε περιόδους εντάσεων σε Μέση Ανατολή, όπως στον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ ή στον Πόλεμο του Κόλπου άφησε ή μάλλον επιδίωξε δορυφόροι άλλων χωρών, όπως των ΗΠΑ ή της Σοβιετικής Ένωσης, να φωτογραφίσουν τους βαλλιστικούς πυραύλους Jericho ώστε να δείξουν τις προθέσεις τους αλλά και το τί είναι διατεθημένοι να πράξουν.
Για περισσότερα άρθρα του Βασίλης Κ.
Απαγορεύεται η αντιγραφή χωρίς άδεια του NEMEIS HD.