Ο Πόλεμος των Φώκλαντ μπορεί να θεωρηθεί μία από τις σημαντικότερες συγκρούσεις των τελεταίων δεκαετιών, με την Πολεμική Αεροπορία να πάζει σημαντικό ρόλο. Τα αεροσκάφη και των δύο πλευρών είχαν μεγάλη συμβολή στην έκβαση του πολέμου.
Τα αεροσκάφη διαθέσιμα στις δύο πλευρές
Στο Πόλεμος των Φώκλαντ η Αργεντινή είχε στην διάθεσή της μια μεγάλη γκάμα αεροσκαφών, τόσο υπό την διοίκηση της Αεροπορίας αλλά και άλλα υπό την διοίκηση του Ναυτικού. Η Αεροπορία είχε, μεταξύ άλλων, 36 A-4 Skyhawk, 27 IAI Dagger (ισραηλινό Mirage V), 16 Mirage III, 8 B-62 Canberra, 24 Pucara. Παράλληλα, το Ναυτικό διέθετε 4 Super Etendard, 8 A-4 Skyhawk καθώς και αριθμό ελικοπτέρων, ΑΦΝΕ κ.α.

Από την άλλη, η Βρετανία είχε να παρατάξει περί τα 28 Sea Harrier (800, 801, 809 Μοίρες) ως μέρος της εκστρατευτικής δύναμεις επί των αεροπλανοφόρων HMS Hermes και HMS Invincible. Παράλληλα, υπήρχαν 14 Harrier GR.3, 3 F-4 Phantom GR.2, 4 Avro Vulcan και 20 Victor στην νήσο Ascension η οποία λειτουργούσε σαν ενδιάμεση στάση μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Φώκλαντ.
Αριθμητικά, μπορούμε να δούμε ότι οι ισσοροπίες μεταξύ των δύο ήταν συντριπτικά προς το μέρος της Αργεντινής, ειδικά άμα σκεφτούμε ότι στην αρχή του πολέμου μόνα αεροσκάφη διαθέσιμα στην Βρετανία ήταν τα περίπου 20 Sea Harrier.

Αλλάζοντας τις ισσοροπίες
Το γεγονός αυτό ήταν εμφανές και στους Βρετανούς οι οποίοι αντιλαμβάνονταν ότι πριν ξεκινήσουν την ανακατάλυψη των Φώκλαντ θα έπρεπε να αποκτήσουν αεροπορική υπεροχή πάνω από τα νησιά. Στα Φώκλαντ υπήρχαν 3 αεροδρόμια από τα οποία αυτό στο Στάνλεϊ ήταν το σημαντικότερο, έτσι, στις 1 Μαϊου αποτέλεσε στόχο των ενός Avro Vulcan.
Με βάση τη νήσο Ascension, την βοηθεία 11 αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού, 2 Vulcan ξεκίνησαν υπό την επιχείρηση Black Buck ένα «ταξίδι» 16 ωρών με στόχο το αεροδρόμιο αυτό. Από τα 2 βομβαρδιστικά, το ένα αναγκάστηκε να επιστρέψει πίσω στην βάση λόγω βλάβης, το άλλο όμως κατάφερε να πλήξει το αεροδρόμιο του Στάνλεϊ.
Έτσι, έγινε εμφανές ότι η Βρετανία ήταν ικανή να πλήξει δυνητικά ακόμα και την ηπειρωτική Αργεντινή, αναγκάζοντας την Αεροπορία να κρατήσει ένα μέρος των αεροσκαφών «πίσω». Παράλληλα, η βύθιση του καταδρομικού Belgrano οδήγησε το Ναυτικό της Αργεντινής στην παύση των επιχειρήσεων του αεροπλανοφόρου Veinticinco de Mayo.
Η πρώτη επαφή των δύο Αεροποριών
Την ίδια μέρα υπήρξε και η πρώτη εναέρια μάχη μεταξύ των δύο χωρών. Μία Αργεντίνικη δύναμη κρούσης αποτελούμενη από 36 αεροσκάφη στάλθηκε προς τα νησία με στόχο να πλήξει Βρετανικές δυνάμεις. Η αποστολή είχε ανάμικτα αποτελέσματα καθώς μόνο κάποια από τα IAI Dagger κατάφεραν να εντοπίσουν Βρετανικά πλοία τα οποία έβαλλαν κατά θέσεων στο νησί.
Από την άλλη, τα Βρετανικά Sea Harrier κατάφεραν να καταρίψουν 1-3 μαχητικά (Dagger ή Mirage) και 1 Canberra.

Η βύθιση του HMS Sheffield
Απάντηση της Αργεντινής μπορεί να θεωρηθεί επιθέση κατά του Βρετανικού στόλου και η βύθιση του HMS Sheffield. Τρεις μέρες αργότερα, ένα ΑΦΝΕ SP-2H της Αργεντινής εντόπισε το Βρετανικό αντιτορπιλικό. Η επίθεση έγινε συνεργατικά μεταξύ δύο Super Etendard, δύο IAI Dagger, ενός KC-130 και ενός Learjet.
Τα Super Etendard αποτελούσαν την δύναμη κρούσης οπλισμένα με αντιπλοϊκούς πυραύλους Exocet. Για να φτάσουν στον στόχο ήταν αναγκαίος ο εναέριος ανεφοδιασμός από το KC-130 το οποίο είχε ως συνοδεία τα 2 IAI Dagger. Τέλος, το Learjet βρισκόταν στην περιοχή ως δόλωμα.
Τα Etendard πετούσαν σε πολύ χαμηλό υψόμετρο για να αποφύγουν το ραντάρ του σκάφους ενώ λάμβαναν πληροφορίες για την θέση του από το SP-2H. Εν τέλει, κι αφού τα μαχητικά ανέβηκαν ψηλότερα, ένας Exocet από το καθένα εκτοξεύθηκε κατά του πλοίου.

Η αντιμετώπιση της επίθεσης από το πλοίο ήταν ανύπαρκτη αφού αδυνατούσε να εντωπίσει τόσο τα αεροσκάφη αλλά και τους πυραύλους. Ενώ το HMS Glasgow εντόπισε την επίθεση, στο HMS Sheffield υπήρξε αδράνεια. Οι σταθμοί μάχης δεν επανδρώθηκαν, δεν έγιαν βολές ούτε από το κύριο πυροβόλο ούτε βολές Sea Dart. Ο πρώτος Exocet αστόχησε, ο δεύτερος όμως πέτυχε το μηχανοστάσιο του πλοίου.
Το πλοίο βυθίστηκε στις 10 Μαϊου ενώ στην επίθεση έχασαν την ζωή τους 20 άτομα. Ήταν η πρώτη απώλεια πλοίου για το Βρετανικό Ναυτικό από τον Β’ΠΠ. Το σύνολο των γεγονότων οδήγησε σε έρευνα γύρω από την βύθιση του πλοίου.
Η βύθιση του HMS Sheffield ανάγκασε το Ναυτικό να επιχειρεί ακόμα μακρύτερα από τα νησία, γεγονός που δημιουργούσε πολλά «κενά» στον αέρα τα οποία εκμεταλεύτηκε η Αργεντινή.
Ναυτική κρούση ενάντια στον Βρετανικό στόλο
Η βύθιση του HMS Sheffield δεν ήταν η μόνη επιτυχημένη προσπάθεια της Αργεντινής να πλήξει τον Βρετανικό στόλο. Κατά την απόβαση των Βρετανικών δυνάμεων στο San Carlos, Αργεντίνικα Mirage III, IAI Dagger και κυρίως τα A-4 Skyhawk εκτελούσαν συνεχείς επιδρομές ενάντια στον στόλο.
Κατά τις επιχειρήσεις αυτές η Βρετανία έχασε 3 πλοία ενώ 8 ακόμα είχαν υποστεί ζημιές. Θεωρείται ότι λόγω του πολύ χαμηλού υψομέτρου στο οποίο γινόταν η άφεση των βομβών δεν επέτρεψε σε μεγάλο αριθμό εξ αυτών ποτέ να οπλιστούν. Αν τα πράγματα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά τότε το Βρετανικό ναυτικό θα μετρούσε πολλές παραπάνω απώλειες.

Τα πλοία που βυθίστηκαν στο San Carlos, το οποίο πήρε την ονομασία “Bomb Alley” λόγω των επιδρομών ήταν τα HMS Ardent, HMS Antelope και HMS Coventry. Παράλληλα, η Βρετανία έχασε 4 ελικόπτερα ενώ 22 αεροσκάφη της Αργεντινής καταρίφθηκαν.
Επίσης μεγάλης τακτικής σημασίας ήταν και η βύθιση του MV Atlantic Conveyor από δύο Exocet. Το πλοίο μετέφερε τεράστιας σημασίας εξοπλισμό, καύσιμα, πυρομαχικά καθώς και ελικόπτερα Chinook, Westland Wessex και Westland Lynx.
Η τεχνολογική υπεροχή των Harrier
Εν τέλει, παρά τον μικρό τους αριθμό, τα Harrier και τα Sea Harrier στην διάθεση του Βρετανικού ναυτικού έπαιξαν τεράστιο ρόλο. Στον άερα, χάρις στο ικανότερο ραντάρ τους, τους AIM-9L Sidewinder αλλά και την καλύτερη ευελιξία τους, τα Sea Harrier μπορούσαν να κερδίσουν κατά κράτος τα συγκριτικά πιο αδύναμα αεροσκάφη της Αργεντινής. Παράλληλα, τα Harrier GR.3 που επιχειρούσαν από τα αεροπλανοφόρα αναλάμβαναν κυρίως αποστολές βομβαρδισμού των αντίπαλων θέσεων.
Τα συνολικά 28 Sea Harrier ευθύνονται για τουλάχιστον 20 καταρίψεις ενώ κανένα δεν χάθηκε ενάντια σε μαχητικό της Αργεντινής. Βέβαια, 2 αεροσκάφη χάθηκαν από αντιαεροπορικά πυρά και 4 σε ατυχήματα.

Απολογισμός
Εν τέλει, ο Πόλεμος των Φώκλαντ τελείωσε με την παράδοση των δυνάμεων της Αργεντινής στο νησί. Η μάχη στον αέρα τελείωσε 24 ελικόπτερα και 10 αεροσκάφη ως απώλειες για την Βρετανία. Από την άλλη, η Αργεντινή έχασε 25 ελικόπτερα και 75 αεροσκάφη.
Για την Αργεντινή σημαντικότερο γεγονός θα μπορούσε να θεωρηθεί η επιτυχία να πλήξει τα Βρετανικά πλοία ενώ για την Βρετανία η επίτευξη αεροπορικής υπεροχής πάνω από τα νησιά παρά τον μικρό αριθμό αεροσκαφών διαθέσιμων.
Πείτε μας την γνώμη σας!
Για περισσότερα άρθρα του Βασίλης Κ.
Απαγορεύεται η αντιγραφή χωρίς άδεια του NEMESIS HD.