Ο «Προμηθέας», ένα από τα πλοία γενικής υποστήριξης (ΠΓΥ) και συγκεκριμένα το μεγαλύτερο διαθέσιμο στο ΠΝ, είναι η «καρδιά» του Στόλου. Μέχρι τις δωρεές του ιδρύματος Λασκαρίδη αποτελούσε το μόνο σύγχρονο ΠΓΥ διαθέσιμο, ενώ ακόμα είναι το ικανότερο πλοίο της κατηγορίας διαθέσιμο.
Όπως όλα δείχνουν ο Προμηθέας, εκτός του πολύ σημαντικού το έργου σαν ΠΓΥ, ο Προμηθέας αναμένεται να λάβει και ένα ακόμα ρόλο, αυτόν του πλοίου Διοίκησης και Ελέγχου (Command and Control. Για να γίνει αυτό το πλοίο αναμένεται να αποκτήσει νέο ηλεκτρονικό εξοπλισμό και όπως είδαμε πρόσφατα, η Intracom Defense ανέλαβε το συμβόλαιο για την προμήθεια και εγκατάσταση του συστήματος διαχείρησης πληροφοριών NAUTiCON σε ένα πλοίο Διοίκησης και Ελέγχου, δείχνοντας έτσι τον Προμηθέα.
Η αξία του Προμηθέα
Τα ΠΓΥ αποτελούν κρίσιμα στρατηγικά μέσα για τα ναυτικά, κυρίως λόγω του ρόλου τους στη σημαντική επέκταση της επιχειρησιακής εμβέλειας και της αντοχής του στόλου. Επιτρέποντας στα πλοία να ανεφοδιάζουν καύσιμα, πυρομαχικά, τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης ενώ βρίσκονται στη θάλασσα, πλοία σαν τον Προμηθέα επιτρέπουν στα πλοία του ΠΝ να παραμείνουν επιχειρησιακά για παρατεταμένες περιόδους χωρίς να χρειάζεται να επιστρέψουν στο λιμάνι. Αυτή η ικανότητα είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση μιας συνεχούς παρουσίας σε περιοχές στρατηγικού ενδιαφέροντος, όπως κατά τη διάρκεια αποστολών περιπολίας, αποκλεισμούς ή παρατεταμένων συγκρούσεων. Εξασφαλίζει ότι οι ναυτικές δυνάμεις μπορούν να διατηρήσουν τις επιχειρήσεις τους, να προβάλλουν ισχύ και να ανταποκρίνονται γρήγορα, ανεξάρτητα από την απόστασή τους από τις βάσεις.
Επιπλέον, τα ΠΓΥ ενισχύουν την επιχειρησιακή ευελιξία και την επιμελητεία του ναυτικού. Μειώνουν την εξάρτηση από τις λιμενικές υποδομές, κάτι που μπορεί να είναι κρίσιμο πλεονέκτημα σε ξένα ή εχθρικά εδάφη ή και κοντά σε αυτά, όπως γίνεται στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Επιπλέον, τα ΠΓΥ είναι απαραίτητα για την υποστήριξη διεθνών ασκήσεων, διευκολύνοντας την ικανότητα του ναυτικού να συμμετέχει σε παγκόσμιες αποστολές.
«Υβρίδιο» ΠΓΥ και Command and Control
Η ενσωμάτωση των δυνατοτήτων διοίκησης και ελέγχου (C2) σε ένα ΠΓΥ για τη δημιουργία ενός υβριδικού σκάφους ενισχύει σημαντικά τη στρατηγική του αξία. Αυτή η διπλή λειτουργία επιτρέπει στο πλοίο όχι μόνο να παρέχει ουσιαστική υλικοτεχνική υποστήριξη αλλά και να λειτουργεί ως κινητό κέντρο διοίκησης. Ένα τέτοιο υβριδικό σκάφος είναι ιδιαίτερα πλεονεκτικό σε απομακρυσμένες περιοχές, όπου μπορεί να συντονίσει αποτελεσματικά τη διανομή εφοδιασμού και να επιβλέπει τις λειτουργίες του στόλου. Αυτός ο συνδυασμός λειτουργιών υλικοτεχνικής υποστήριξης και διοίκησης οδηγεί σε αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων και ταχύτερη λήψη αποφάσεων, ενισχύοντας την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα της ναυτικής δύναμης.
Ωστόσο, αυτός ο μετασχηματισμός φέρνει επίσης ορισμένες προκλήσεις. Το υβριδικό πλοίο ΠΓΥ-C2 γίνεται πιο ελκυστικός στόχος για τους αντιπάλους, δεδομένου του κρίσιμου ρόλου του τόσο στον εφοδιασμό όσο και στην διοίκηση. Η προστασία αυτού του πολύτιμου στοιχείου μπορεί να απαιτήσει πρόσθετους πόρους, όπως ειδικά πλοία συνοδείας, δυνητικά εκτρέποντάς τα από άλλες αποστολές. Επιπλέον, η ενσωμάτωση συστημάτων C2 στον Προμηθέα εισάγει πρόσθετη πολυπλοκότητα στο σχεδιασμό, τη λειτουργία και τη συντήρηση, η οποία θα μπορούσε να αυξήσει το κόστος.
Συνολικά, η δημιουργία ενός υβριδικού πλοίου ΠΓΥ-C2 αντιπροσωπεύει μια καινοτομία στις ναυτικές δυνατότητες, προσφέροντας μια ευέλικτη πλατφόρμα που βελτιστοποιεί τις λειτουργίες του στόλου. Ενισχύει την επιχειρησιακή ανθεκτικότητα παρέχοντας ικανότητες διοίκησης σε περιοχές υψηλού κινδύνου ή αμφισβητούμενες, ενώ παράλληλα διασφαλίζει τη συνεχή υλικοτεχνική υποστήριξη που είναι απαραίτητη για συνεχείς ναυτικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, αυτά τα πλεονεκτήματα πρέπει να σταθμιστούν έναντι των αυξημένων κινδύνων και απαιτήσεων πόρων που συνδέονται με ένα τέτοιο πολυλειτουργικό σκάφος.
Ανάγκη για αναβάθμιση του οπλισμού του Προμηθέα
Ήδη στην τωρινή του μορφή ως ΠΓΥ ο Προμηθέας αποτελεί στόχο μεγάλης αξίας και για αυτόν τον λόγο είναι οπλισμένο με συστήματα αυτοπροστασίας και πιο συγκεκριμένα 1 Phalanx, 4 πυροβόλα Rh202 των 20 χιλιοστών και αριθμό πολυβόλων 12,7 και 7,62 χιλιοστών.
Αυτός ο οπλισμός ίσως ήταν ικανός την εποχή την οποία ο Προμηθέας μπήκε σε υπηρεσία όμως με βάση τις σημερινές απειλές ο οπλισμός αυτός μπορεί να θεωρηθεί ανεπαρκής, ενώ αν προχωρήσει ομαλά η μετατροπή του σε ΠΓΥ-C2 πλοίο τότε η ανάγκη για καλύτερο εξοπλισμό είναι σίγουρη.
Η πιο απλή προσθήκη θα ήταν η εγκατάσταση και δεύτερου συστήματος εγγύς προστασίας (CIWS). Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα δεύτερο Phalanx στο υπόστεγο, ίσως από μία από τις S που θα αποσυρθούν. Αν υπάρξουν αρκετά χρήματα τότε ίσως να έπρεπε να εξεταστεί και η εγκατάσταση ενός RAM ή ακόμα και SeaRAM (λόγω της ικανότητας αυτόνομης εμπλοκής) για την αποτελεσματική ενίσχυση του οπλισμού του με ένα σύστημα ανώτερων επιδόσεων από ένα Phalanx.
Σε ιταλική υπηρεσία τα ΠΓΥ κλάσης Etna είναι εξοπλισμένα με πυροβόλα των 25×137 χιλιοστών αντί για πυροβόλα των 20 χιλιοστών του Προμηθέα. Μία αντικατάσταση των Rh202 με πυροβόλα διαμετρήματος 25 ή παραπάνω χιλιοστών θα τα κάνει ικανά να βάλλουν με προγραμματιζόμενα airburst πυρομαχικά το οποίο θα προσέφερε ένα ακόμα στρώμα προστασίας. Επίσης, ίσως αξίζει η εγκατάσταση και σύγχρονων αντιμέτρων όπως τα CANTO.
Τέλος, υπό το πρίσμα και της χρήσης του σαν πλοίο διοίκησης και ελέγχου ίσως αξίζει και η εγκατάσταση Link 16, νέου ραντάρ π.χ. το NS-50 το οποίο θα βοηθήσει τόσο το έργο του σαν πλοίο C2 αλλά και στο κομμάτι της αυτοάμυνας.
Για περισσότερα άρθρα του Βασίλης Κ.
Απαγορεύεται η αντιγραφή χωρίς άδεια του NEMESIS HD
