Στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ (Αρτσάχ) συνεχίζεται η μαζική έξοδος Αρμενίων από τον κατεστραμμένο από τον πόλεμο αρμένικο θύλακα, σηματοδοτώντας μια σημαντική αλλαγή στο εθνικό τοπίο της περιοχής. Η κρίση έχει προκαλέσει διεθνή ανησυχία, με τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) να προετοιμάζονται για μια πιθανή εισροή έως και 120.000 προσφύγων στην Αρμενία.
Η έξοδος είναι αποτέλεσμα της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός που υπεγράφη με τη μεσολάβηση της Ρωσίας μετά τον πόλεμο «αστραπή» που κράτησε περίπου 24ωρες με νίκη του Αζερμπαϊτζάν. Η Ρωσία ανέπτυξε το 2020 σχεδόν 2.000 ειρηνευτικές δυνάμεις στην ορεινή περιοχή, με στόχο τη διατήρηση της σταθερότητας και την αποτροπή περαιτέρω εχθροπραξιών αλλά απέτυχε να τηρήσει τα συμφωνηθέντα.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ αναφέρθηκε στην κατάσταση, δηλώνοντας: «Δεδομένου ότι η αποστολή βρίσκεται τώρα στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν, η παρουσία της θα είναι θέμα της συζήτησής μας με το Αζερμπαϊτζάν».
Η δήλωση του Πεσκόφ ήρθε λίγο μετά τη διαβεβαίωση των Ρώσων αξιωματούχων στους Αρμένιους του Αρτσάχ ότι δεν υπάρχει άμεση απειλή για την ασφάλειά τους μετά την κατάληψη του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν.
«Είναι δύσκολο να πούμε ποιος φταίει (για την έξοδο), δεν υπάρχει άμεσος λόγος για τέτοιες ενέργειες», σχολίασε ο Πεσκόφ, μη αναγνωρίζοντας απ’ ότι φαίνεται την επικινδυνότητα της κατάστασης.
Ο Πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν, ωστόσο, κρούει συναγερμό για την κατάσταση, προειδοποιώντας για «εθνοκάθαρση» στην περιοχή και ζητάει διεθνή επέμβαση. Η κριτική του Πασινιάν επεκτάθηκε στη ρωσική ειρηνευτική δύναμη, η οποία ισχυρίστηκε ότι απέτυχε να επέμβει αποτελεσματικά όταν το Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε την ταχεία επίθεσή του για να ανακτήσει τον έλεγχο του εδάφους. Η Ρωσία αρνήθηκε αμέσως αυτές τις κατηγορίες και μάλιστα έριξε ξεκάθαρα την ευθύνη στην Αρμενία.
Καθώς η εθνοκάθαρση στην περιοχή συνεχίζεται, η έξοδος των Αρμενίων από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ προκαλεί ανησυχίες παγκοσμίως. Η Ύπατη Αρμοστεία τoυ ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ανέφερε ότι πάνω από 88.000 άνθρωποι έχουν ήδη περάσει στην Αρμενία από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Η Kavita Belani, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Αρμενία, περιέγραψε τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες. «Είναι μια κατάσταση όπου έχουν ζήσει κάτω από εννέα μήνες αποκλεισμού», εξήγησε, υπογραμμίζοντας το άγχος, τον φόβο και την αβεβαιότητα που βιώνουν όσοι εγκαταλείπουν την περιοχή.
Η Μπελάνι δήλωσε περαιτέρω ότι η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες είναι έτοιμη να παρέχει βοήθεια σε έως και 120.000 άτομα, δεδομένου του απρόβλεπτου της κατάστασης. Οι αρχικές εκτιμήσεις έκαναν λόγο για 70.000 έως 90.000 πρόσφυγες, αλλά η πραγματικότητα απαιτεί επανεκτίμηση αυτών των αριθμών.
Η κρίση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ παραμένει ρευστή, με τη διεθνή κοινότητα να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Η μαζική έξοδος των Αρμενίων και η αβεβαιότητα γύρω από τον ρόλο των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων έχουν εγείρει ανησυχίες για το μέλλον της περιοχής και την πιθανότητα περαιτέρω αστάθειας σε αυτό το επί μακρόν αμφισβητούμενο έδαφος.
