Ένα από τα αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ που, για διάφορους λόγους, είναι γνωστό σε πολλούς, είναι το AC-130 Gunship. Μία τροποποιημένη έκδοση του μεταγωγικού C-130 Hercules η οποία έχει τις ρίζες της στον Πόλεμο του Βιετνάμ με την μετατροπή παλαιότερων μεταγωγικών με σκοπό να μπορούν να παρέχουν πυρά υποστήριξης σε φίλιες δυνάμεις στο έδαφος.
AC-47 Spooky, το πρώτο Gunship
Το AC-47 “Spooky”, που συχνά αναφέρεται ως “Puff, the Magic Dragon”, σηματοδότησε ένα σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία των οπλισμένων αεροσκαφών. Αυτό το gunship ήταν μια τροποποίηση του Douglas C-47 Skytrain, ενός μεταφορικού αεροσκάφους της εποχής του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου.
Το AC-47 ήταν ένα από τα πρώτα του είδους του, που έθεσε τις βάσεις για μελλοντικές εξελίξεις στα εναέρια πυροβόλα, συμπεριλαμβανομένου του πιο προηγμένου AC-130. Εξοπλισμένο με τρία πολυβόλα Minigun ή δέκα πολυβόλα των 12,7 χιλιοστών , το AC-47 μπορούσε να εκτοξεύσει έναν μεγάλο όγκο πυρός. Αυτή η δύναμη πυρός ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική στην παροχή στενής αεροπορικής υποστήριξης στα χερσαία στρατεύματα, ειδικά κατά τη διάρκεια νυχτερινών επιχειρήσεων ή στην άμυνα έναντι των εχθρικών επιθέσεων.

Η ικανότητα του αεροσκάφους να φωτίζει το πεδίο της μάχης με φωτοβολίδες και στη συνέχεια να ρίχνει κατασταλτικά πυρά το κατέστησε ανεκτίμητο στις νυχτερινές επιχειρήσεις. Η κληρονομιά του AC-47 Spooky είναι σημαντική, καθώς άνοιξε το δρόμο για την ανάπτυξη πιο προηγμένων gunships, αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα των αεροσκαφών με σταθερές πτέρυγες ως πλατφόρμες άμεσης υποστήριξης πυρός σε σενάρια κατά της εξέγερσης και συμβατικού πολέμου.
Το AC-130 Gunship II παίρνει την θέση του Spooky
Η αρχή του AC-130, γνωστό ως “Project Gunship II”, σηματοδότησε μια κομβική αλλαγή από τον προκάτοχό του, το Douglas AC-47 Spooky ή “Gunship I”. Το AC-130 σχεδιάστηκε για να έχει μεγαλύτερη αυτονομία και να αυξήσει τον φόρτο πυρός, αντιμετωπίζοντας τους περιορισμούς του AC-47. 0
Το 1967, ξεκίνησε η μετατροπή του JC-130A στο πρωτότυπο gunship AC-130A. Αυτή η διαδικασία τροποποίησης, που αναλήφθηκε στην αεροπορική βάση Wright-Patterson από το τμήμα Aeronautical Systems, εξόπλισε το αεροσκάφος με προηγμένη τεχνολογία για την εποχή του. Οι βασικές εγκαταστάσεις περιελάμβαναν ένα τηλεσκόπιο νυχτερινής όρασης και μια πρώιμη έκδοση της συσκευής υπέρυθρης όρασης.

Ο οπλισμός ήταν μία ξεκάθαρη αναβάθμιση σε σχέση με τον οπλισμό του AC-47, με τέσσερα minigun των 7,62 χιλιοστών και τέσσερα M61 Vulcan των 20 χιλιοστών τοποθετημένα για να πυροβολούν προς τα κάτω και προς τα πίσω κατά μήκος της αριστερής πλευράς του αεροσκάφους.
Η φάση δοκιμών και ανάπτυξης του AC-130 διεξήχθη κυρίως στην Αεροπορική Βάση Eglin, με μεταγενέστερες τροποποιήσεις μετά τις αρχικές δοκιμές. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1967, το AC-130 θεωρήθηκε έτοιμο για μάχη και αναπτύχθηκε στην αεροπορική βάση Nha Trang στο Νότιο Βιετνάμ για ένα πρόγραμμα δοκιμών 90 ημερών.
Αυτή η ανάπτυξη σηματοδότησε την αρχή του ενεργού μαχητικού ρόλου του AC-130, ενισχύοντας σημαντικά τις δυνατότητες της Πολεμικής Αεροπορίας των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή. Η εισαγωγή του AC-130 όχι μόνο αντικατέστησε το AC-47 αλλά οδήγησε επίσης στην ανάπτυξη πρόσθετων μοντέλων πυροβόλων, όπως το AC-119 Shadow, στο πλαίσιο του “Project Gunship III”. Ωστόσο, το AC-119 αργότερα αποδείχτηκε ότι δεν είχε ισχύ σε σύγκριση με το πιο στιβαρό AC-130.
Οι εκδόσεις των AC-130
Όπως είναι λογικό, με το AC-130 να υπηρετεί από την εποχή του Πολέμου του Βιετνάμ έως και σήμερα, έχουν υπάρξει διαφορετικές εκδόσεις του, με την κάθε μία να αξιοποιεί διαφορετικά όπλα, αισθητήρες, έκδοση του C-130 κ.α. Συνοπτικά, οι εκδόσεις του AC-130 είναι οι εξής:
- AC-130A: Το AC-130A ήταν η πρώτη παραλλαγή, που παρουσιάστηκε το 1968. Αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ ως “Project Gunship II”, αντικαθιστώντας το Douglas AC-47 Spooky.
- AC-130H Spectre: Παρουσιάστηκε το 1969, το AC-130H Spectre ήταν οπλισμένο με δύο πυροβόλα M61 Vulcan των 20 χιλιοστών, ένα πυροβόλο Bofors 40 χιλιοστών και ένα πυροβόλο των 105 χιλιοστών. Μετά το 1994 αφαιρέθηκαν τα πυροβόλα των 20 χιλιοστών.
- AC-130U Spooky: Το αναβαθμισμένο AC-130U Spooky, που παρουσιάστηκε το 1995, αντικατέστησε τα πυροβόλα των 20 mm του Spectre με ένα πυροβόλο GAU-12 Equalizer 25 mm, διέθετε βελτιωμένο σύστημα ελέγχου πυρός.

- AC-130W Stinger II: Το AC-130W Stinger II, ένα τροποποιημένο C-130H, παρουσιάστηκε το 2012. Περιλάμβανε αναβαθμίσεις, όπως ένα όπλα ακριβείας.
- AC-130J Ghostrider: Η τελευταία παραλλαγή, το AC-130J Ghostrider, παρουσιάστηκε το 2017. Βασίστηκε στην έκδοση ειδικών επιχειρήσεων MC-130J Commando II. Το AC-130J θα διαθέτει την διαμόρφωση Block 10 με εσωτερικό πυροβόλο 30 mm, βόμβες μικρής διαμέτρου (SDB) και πυραύλους κατευθυνόμενους με λέιζερ και διαμόρφωση Block 20 που προσθέτει ένα πυροβόλο 105 χιλιοστών, πύραυλους Hellfire που τοποθετούνται σε φτερά, και πλήρης σουίτα αντιμέτρων.
Το AC-130, με την ιστορία και τις εξελισσόμενες ικανότητές του, αποτελεί απόδειξη της ευρηματικότητας και της προσαρμοστικότητας. Από τις πρώτες μέρες του AC-47 κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ μέχρι το προηγμένο AC-130J Ghostrider, αυτό το αεροσκάφος έχει αποδείξει την αξία του στο πεδίο της μάχης. Οι διάφορες εκδόσεις του, η κάθε μία εξοπλισμένη με πιο εξελιγμένα όπλα και βελτιωμένα συστήματα παρείχαν ανεκτίμητη υποστήριξη στα χερσαία στρατεύματα .
Για περισσότερα άρθρα του Βασίλης Κ.
Απαγορεύεται η αντιγραφή χωρίς άδεια του NEMESIS HD – Χρησιμοποιείστε την κοινοποίηση