Η πρόσφατη συνάντηση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Δένδια, με τον Ιταλό ομόλογό του, Guido Crosseto, στο περιθώριο της Συνόδου των Υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, σηματοδοτεί μια εξαιρετικά κρίσιμη καμπή για την ενίσχυση του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) που αρκετοί ίσως δεν έχουν καταλάβει πλήρως την σημασία της. Η επίσημη εκδήλωση ενδιαφέροντος από πλευράς Ελλάδας για την απόκτηση 2+2 μεταχειρισμένων φρεγατών τύπου FREMM από το Ιταλικό Πολεμικό Ναυτικό, αποτελεί όχι μόνο αναγκαίο, αλλά και ζωτικής σημασίας βήμα για τη διατήρηση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας.
Η τρέχουσα κατάσταση του Πολεμικού Ναυτικού απαιτεί άμεση δράση. Η αναβάθμιση των τεσσάρων φρεγατών MEKO200 (κλάση Ύδρα), μια διαδικασία που ξεκίνησε ως στρατηγική προτεραιότητα εδώ και χρόνια, έχει παγιδευτεί σε γραφειοκρατικές και οικονομικές καθυστερήσεις. Παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις από επίσημα χείλη, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού παραμένει στάσιμο, αφήνοντας τον στόλο χωρίς την απαραίτητη αναβάθμιση που τόσο χρειάζεται. Οι φρεγάτες MEKO200, που αποτελούν την καρδιά του ελληνικού στόλου για σχεδόν τρεις δεκαετίες, έχουν πλέον ανάγκη από ουσιαστικές αναβαθμίσεις στα ηλεκτρονικά συστήματα, στα ραντάρ, και στα οπλικά τους συστήματα, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες επιχειρησιακές απαιτήσεις και για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στο πεδιό της μάχης αν απαιτηθεί.
Ταυτόχρονα, οι φρεγάτες τύπου Standard (κλάση Έλλη), που εδώ και πολλά χρόνια στηρίζουν τις επιχειρησιακές ανάγκες του ΠΝ, βρίσκονται στα όρια της επιχειρησιακής τους ζωής. Η συνεχής χρήση, η τεχνολογική απαρχαίωση, και η έλλειψη ανταλλακτικών έχουν καταστήσει τη συντήρησή τους δύσκολη και ιδιαίτερα δαπανηρή. Οι συγκεκριμένες φρεγάτες πλέον δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν με επάρκεια στις αποστολές υψηλής έντασης που απαιτεί το σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Δεν είναι τυχαίο ότι τα επόμενα χρόνια θα διατηρηθεί ένας αριθμός τους μέσω του κανιβαλισμού πλοίων του τύπου που βγαίνει από την ενεργό δράση, για να μην πέσουν δραματικά οι οροφές στον στόλο.
1 – Ναυτικό πυροβόλο 76mm/62 OTO Melara Strales
2 – Ραντάρ ελέγχου πυρός Selex NA-25XP για το πρυμναίο πυροβόλο
3 – Ραντάρ ναυτιλίας Selex MM/SPN-730 (LPI)
4 – Ραντάρ προσέγγισης ελικοπτέρου Selex SPN-720
5 – Σύστημα Ηλεκτρονικής Υποστήριξης Sigen/Thales Altesse C-ESM και COMINT
6 – Σύνδεσμος δεδομένων PRT 401 για Milas και Teseo
7 – Εκτοξευτής παραπλανητικών SLAT (αντιτορπιλικό σύστημα)
8 – Μέσα Ηλεκτρονικής Υποστήριξης Ραντάρ Sigen (R-ESM/ELINT)
9 – Κύριο ραντάρ KRONOS Grand Naval
10 – Selex SIR-M5-PA IFF & MSSR (phased array)
11 – Ραντάρ ναυτιλίας Selex MM/SPN-730 (LPI)
12 – ECM Elettronica NETTUNO 4100 JASS
13 – Παθητικό σύστημα εντοπισμού IR Selex ES IRST SASS
14 – Ραντάρ ελέγχου πυρός Selex NA-25XP για πλωραίο πυροβόλο
15 – Ραντάρ επιτήρησης Selex RAN-30X (MMI/SPS-791)
16 – Ναυτικό πυροβόλο 127mm/64 LW VULCANO
17 – 2×8 κελιά Sylver A50 VLS για Aster 15/30
18 – Απομακρυσμένα πυροβόλα OTO 25/80mm KBA
19 – 1×2 εκτοξευτές MBDA Teseo Mk.2 (αντιπλοϊκοί / κρούσης κατά ξηράς)
20 – Σταθμός αριστερής πλευράς για RHIB 11μ
21 – Σταθμός δεξιάς πλευράς για RHIB 9μ
22 – Εκτοξευτές αντιμέτρων Oto SCLAR-H
23 – Τριπλοί εκτοξευτές τορπιλών EuroTorp B515/3 324mm για MU90
24 – Σταθμός ECM NETTUNO 4100
25 – Αριστερό υπόστεγο για ελικόπτερο NH-90
26 – Δεξί υπόστεγο για AW-101 ή NH-90
By Sas1975kr – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=94993001
Σε αυτό το πλαίσιο, οι FREMM του Ιταλικού Ναυτικού αποτελούν μια ιδανική λύση. Πρόκειται για σκάφη, που παρά το γεγονός ότι είναι μεταχειρισμένα, διατηρούν σε μεγάλο βαθμό τις σύγχρονες επιχειρησιακές τους δυνατότητες και έχουν δυνατότητες για περαιτέρω εκσυγχρονισμό. Οι ιταλικές FREMM διαθέτουν εξαιρετικά προηγμένους αισθητήρες και οπλικά συστήματα τελευταίας γενιάς, συμπεριλαμβανομένων αντιπλοϊκών πυραύλων Teseo Mk2/A (γνωστούς και ως Otomat Mk2 Block IV), προηγμένων τορπιλών και συστημάτων αεράμυνας με 16 κελιά A50 ικανά να πυροδοτήσουν ASTER-30 που χρησιμοποιούν και οι ελληνικές Φρεγάτες FDI HN.
Επιπλέον, η απόκτησή τους παρουσιάζει ένα ιδιαίτερα ελκυστικό οικονομικό πλεονέκτημα. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, οι FREMM προσφέρονται σε εξαιρετικά συμφέρουσα τιμή, επιτρέποντας στο ΠΝ να καλύψει άμεσα επιχειρησιακά κενά, χωρίς να επιβαρύνει σημαντικά τον προϋπολογισμό του. Η ευνοϊκή αυτή οικονομική πρόταση δίνει τη δυνατότητα για γρήγορη ένταξη των σκαφών στον στόλο, διασφαλίζοντας άμεση ενίσχυση των επιχειρησιακών ικανοτήτων.
Η σημασία των FREMM γίνεται ακόμα πιο ξεκάθαρη αν αναλογιστούμε το χρονοδιάγραμμα απόκτησης των νέων φρεγατών FDI HN, που έχει ήδη παραγγείλει το ΠΝ. Παρά την εξαιρετική τεχνολογική τους αρτιότητα, οι 3+1 φρεγάτες FDI δεν μπορούν να καλύψουν πλήρως τα αριθμητικά κενά, κάτι που αφήνει τον στόλο εκτεθειμένο την επόμενη δεκαετία αν δεν προκύψουν νέες ναυπηγήσεις. Οι ιταλικές FREMM έρχονται ακριβώς για να καλύψουν αυτό το κρίσιμο κενό, διατηρώντας υψηλό επιχειρησιακό επίπεδο μέχρι το επόμενο πλάνο ναυπηγήσεων.
Η απόκτηση των FREMM έχει επίσης στρατηγικό χαρακτήρα, καθώς σηματοδοτεί την ενίσχυση των διμερών αμυντικών σχέσεων Ελλάδας-Ιταλίας. Η συνεργασία με την Ιταλία, μια χώρα με ισχυρή ναυπηγική παράδοση και προηγμένη αμυντική βιομηχανία, ανοίγει περαιτέρω ευκαιρίες για μελλοντικές συνεργασίες σε επίπεδο υποστήριξης, συντήρησης, αλλά και απόκτησης περαιτέρω προηγμένων συστημάτων κάτι που θα αποτελέσει αντίβαρο στην ήδη αυξημένη Ιταλο-Τουρκική συνεργασία.
Είναι προφανές πως η επιλογή των FREMM αποτελεί μια στρατηγική και οικονομική ευκαιρία που το Πολεμικό Ναυτικό δεν μπορεί να αγνοήσει. Η απόφαση αυτή θα λειτουργήσει ως γέφυρα προς τον πλήρη εκσυγχρονισμό του στόλου, διασφαλίζοντας άμεσα επιχειρησιακή ετοιμότητα και αποτρεπτική ισχύ.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι όσον αφορά την ενίσχυση της ναυτικής της ισχύος. Η άμεση αξιοποίηση της ευκαιρίας που προσφέρουν οι ιταλικές FREMM μπορεί να αποτελέσει το αναγκαίο βήμα για να ξεπεραστεί η σημερινή στασιμότητα και να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη ασφάλεια και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Η απόφαση αυτή είναι, κυριολεκτικά, η τελευταία ευκαιρία άμεσης ανάσας στον στόλο για τα επόμενα χρόνια.
