Το Ισραήλ έχει μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία εξαιτίας συνδυασμού παραγόντων. Ο ένας είναι η ιστορική ανάγκη της χώρας να αμυνθεί ενάντια σε εχθρικές γειτονικές χώρες. Αυτό οδήγησε σε μεγάλη έμφαση στη στρατιωτική ετοιμότητα και την ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών για την κάλυψη αυτής της ανάγκης. Πιο σημαντικό όμως, σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη, καθώς και από συνεργασίες με άλλες χώρες και εταιρείες έχουν ωφελήσει τη χώρα.
Κυβερνητική στήριξη
Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην αμυντική της βιομηχανία. Έχει παράσχει χρηματοδότηση για έρευνα και ανάπτυξη, καθώς και για την ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών. Επιπλέον, έχει παράσχει φορολογικά κίνητρα και άλλες μορφές υποστήριξης για εταιρείες στην αμυντική βιομηχανία.
Διαδραματίζει ακόμα βασικό ρόλο στην εξαγωγή προϊόντων και υπηρεσιών της αμυντικής βιομηχανίας. Η κυβέρνηση προωθεί ακόμα τη συνεργασία μεταξύ της αμυντικής βιομηχανίας και της ακαδημαϊκής κοινότητας, καθώς και μεταξύ μικρών και μεγάλων εταιρειών.
Ουσιαστικά, η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία είναι ένα μείγμα κρατικών και ιδιωτικών εταιρειών. Μερικές από τις μεγάλες αμυντικές εταιρείες στο Ισραήλ ανήκουν στην κυβέρνηση, όπως η Ισραηλινή Αεροδιαστημική Βιομηχανία (ΙΑΙ) και η Rafael Advanced Defense Systems. Αυτές οι εταιρείες συχνά διαδραματίζουν ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη και παραγωγή προηγμένων στρατιωτικών τεχνολογιών.
Ωστόσο, υπάρχουν επίσης πολλές ιδιωτικές εταιρείες στην ισραηλινή αμυντική βιομηχανία, όπως η Elbit Systems και η IAI Elta. Αυτές διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και παραγωγή στρατιωτικών τεχνολογιών. Ο κρατικός και ο ιδιωτικός τομέας συνεργάζονται συχνά σε έργα και συμβάσεις και η βιομηχανία ρυθμίζεται σε μεγάλο βαθμό από την κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση διαδραματίζει επίσης βασικό ρόλο στην εξαγωγή προϊόντων και υπηρεσιών της αμυντικής βιομηχανίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, είναι η μόνη οντότητα που μπορεί να εξάγει ορισμένα προϊόντα.
Η πρόσβαση στην τεχνολογία
Ένα πράγμα που κάνει το Ισραήλ εξαιρετικά ανταγωνιστικό είναι η τεχνολογία αιχμής. Το Ισραήλ έχει πρόσβαση σε τεχνολογία αιχμής μέσω ποικίλων οδών.
Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει επενδύσει άμεσα στην έρευνα και την ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της αμυντικής βιομηχανίας. Έτσι βοήθησε στην ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών. Αυτό δεν αφορά αποκλειστικά μόνο τον αμυντικό τομέα, καθώς ο παράγοντας της τεχνολογίας είναι σημαντικός για την ανάπτυξη κάθε οικονομίας.
Ένας άλλος τρόπος πρόσβασης σε τεχνολογία αιχμής είναι μέσω συνεργασιών με άλλες χώρες και εταιρείες. Το Ισραήλ έχει ισχυρούς δεσμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες και οι αμερικανικές εταιρείες συνεργάζονται συχνά με ισραηλινές εταιρείες. Επιπλέον διατηρεί σχέσεις αμυντικής βιομηχανίας με τη Γερμανία, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιταλία. Έτσι υπάρχει μεταφορά τεχνολογίας και συνεργασίες και με ευρωπαϊκές δυνάμεις.
Τέλος, το Ισραήλ έχει ιστορία αντίστροφης μηχανικής (reverse engineering). Παράλληλα, προσαρμόζει και αναβαθμίζει εγχώρια εξοπλισμό και συστήματα που προμηθεύτηκε από άλλες χώρες. Αυτό γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ του τι είναι διαθέσιμο στην αγορά και του τι είναι απαραίτητο για τις αμυντικές ανάγκες. Την ίδια στιγμή όμως δημιουργεί και τις κατάλληλες συνθήκες ώστε η χώρα να παράγει τα συστήματα που της είναι αναγκαία.
Μία τέτοια πρωτοβουλία απαιτεί εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, εγκαταστάσεις και πόρους. Επομένως ένα κράτος μπορεί εύκολα να μετατρέψει τα παραπάνω σε μία γραμμή παραγωγής.
Reverse Engineering
Η αντίστροφη μηχανική των οπλικών συστημάτων είναι μια κοινή πρακτική στην αμυντική βιομηχανία. Την χρησιμοποιούν πολλές χώρες για να αναπτύξουν τις δικές τους στρατιωτικές δυνατότητες. Ωστόσο, οι νομικές και ηθικές επιπτώσεις της αντίστροφης μηχανικής μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις συγκεκριμένες περιστάσεις και τους νόμους.
Στην περίπτωση του Ισραήλ, η αντίστροφη μηχανική είναι νόμιμη εφόσον αφορά νόμιμους αμυντικούς σκοπούς και δεν παραβιάζει δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή κανονισμούς ελέγχου εξαγωγών.
Το Ισραήλ έχει μια ισχυρή εγχώρια αμυντική βιομηχανία και συχνά αναβαθμίζει και τροποποιεί ξένα οπλικά συστήματα. Αυτό μπορεί να γίνει με νόμιμα μέσα, όπως με άδειες και συμφωνίες με τους κατασκευαστές.
Η ισραηλινή κυβέρνηση ωστόσο διατηρεί αυστηρούς κανονισμούς ελέγχου εξαγωγών. Αυτό στοχεύει στο να διασφαλίσει ότι οι στρατιωτικές τεχνολογίες του Ισραήλ δεν μεταφέρονται σε άλλες χώρες χωρίς την κατάλληλη άδεια.
Εφαρμογή στην Ελλάδα
Κρατώντας τα παραπάνω και αναγνωρίζοντας το δικό μας περιβάλλον, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία. Αυτό βέβαια απαιτεί σημαντική επένδυση πόρων και συντονισμένη προσπάθεια με διάρκεια στο χρόνο για την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών και δυνατοτήτων.
Ένας βασικός παράγοντας που συνέβαλε στην επιτυχία στην οικοδόμηση μιας ισχυρής ισραηλινής αμυντικής βιομηχανίας είναι η ιστορική ανάγκη της χώρας να αμυνθεί ενάντια σε εχθρικές γειτονικές χώρες. Αυτό οδήγησε σε μεγάλη έμφαση στη στρατιωτική ετοιμότητα και την ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών για την κάλυψη αυτής της ανάγκης.
Παρόλο που η ιστορία έχει αποδείξει την ανάγκη της Ελλάδας για έναν ισχυρό στράτευμα, η πολιτική ηγεσία, συνεχώς εξελάμβανε τις απειλές αυτές ως περιστασιακές και έδωσε έμφαση στην αγορά εξοπλισμού.
Ένας άλλος παράγοντας που συνέβαλε στην επιτυχία του Ισραήλ είναι η συνεργασία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και του αμυντικού τομέα, η οποία συνέβαλε στην ανάπτυξη ενός ισχυρού τομέα υψηλής τεχνολογίας. Η Ελλάδα διαθέτει εξαίρετους επαγγελματίες, αλλά δεν υπάρχει σημαντική πρωτοβουλία για να εργαστούν στον αμυντικό τομέα.
Επιπλέον, το Ισραήλ έχει επωφεληθεί από σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη, καθώς και από συνεργασίες με άλλες χώρες και εταιρείες. Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή προσελκύει τέτοιες επενδύσεις, ειδικά από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.
Παράλληλα, στον ιδιωτικό τομέα, υπάρχουν κινήσεις που δείχνουν την συμμετοχή ελληνικών εταιρειών στην κατασκευή αμυντικού υλικού, η εξέλιξη τους όμως είναι θέμα διαθέσιμων πόρων και χρόνου που μπορεί να μη διαθέτουμε.
Ανάγκη στρατηγικού σχεδιασμού
Τέλος, και το πιο σημαντικό, η πολιτική σταθερότητα επέτρεψε μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία. Η Ελλάδα έχει περάσει μια περίοδο πολιτικής και οικονομικής αστάθειας, η οποία έχει επηρεάσει την αμυντική βιομηχανία.
Πέρα από αυτό, το ελληνικό κράτος αυτό καθ αυτό, δεν έχει δείξει ότι θέλει να επιδιώξει τη δημιουργία μιας ισχυρής αμυντικής βιομηχανίας μέχρι πολύ πρόσφατα. Προσοχή, δεν μιλάμε για κάθε μεμονωμένη κυβέρνηση αλλά για το στρατηγικό σχεδιασμό της χώρας.
Συνολικά, ενώ είναι δυνατό για την Ελλάδα να αναπτύξει μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία, θα απαιτούσε πρώτα πολιτική πρωτοβουλία, σημαντική επένδυση πόρων και συντονισμένη προσπάθεια για την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών και δυνατοτήτων.
Πείτε μας την γνώμη σας στα σχόλια!
Διαβάστε περισσότερα άρθρα του Χρήστος Νικολάου
Copyright: Απαγορεύεται η αντιγραφή του κειμένου χωρίς άδεια απο το NEMESIS HD.