Στο δημόσιο λόγο η ελληνική αεράμυνα θεωρείται ένα από τα ισχυρότερα αποτρεπικά μέσα που διαθέτει η χώρα. Η αλήθεια όμως είναι ότι τα πιο σύγχρονα συστήματα είναι σε υπηρεσία από το 2003.
Ακόμα, η τεχνολογία των επιθετικών όπλων προχωράει με γοργούς ρυθμούς. Με άλλα λόγια, αν και η αεράμυνα της χώρας είναι ικανή, κινδυνεύει να χάσει την ισχύ της πολύ γρήγορα.
Παράλληλα, τα τελευταία δημοσιεύματα του αμυντικού χώρου μιλάνε για πιθανότητα αντικατάστασης των σοβιετικών S-300 ή/και TOR M1 του Ελληνικού Στρατού.
Το κάθε σύστημα προσφέρει μία δυνατότητα. Τα TOR, αν και αρκετά γερασμένα, είναι αυτοκινούμενα και συγκριτικά πιο ευκίνητα. Τα S-300 έχουν σημαντικούς αισθητήρες, τα ραντάρ 64Ν6 Big Bird με εμβέλεια 300 χλμ. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι και αξιόπιστα.
Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι ο ρόλος ενός αντιαεροπορικού συστήματος δεν είναι πρώτα η γρήγορη μετακίνηση ή η τεράστια εμβέλεια του ραντάρ. Όλα αυτά είναι σημαντικότατα. Ωστόσο είναι δευτερεύοντα σε σύγκριση με τον πρώτο σκοπό, την αντιμετώπιση εναέριων απειλών.
Οι προβληματισμοί με τα σοβιετικά συστήματα
Οι νέες σχέσεις με τη Ρωσία σημαίνουν ότι η αξιοπιστία των συστημάτων αυτών μπορεί να χαθεί γρήγορα. Αυτό φανερώνει η δυσκολία συντήρησης και επαναπιστοποίησης των βλημάτων των σοβιετικών όπλων της ελληνικής αεράμυνας.
Η αντικατάσταση είναι μονόδρομος. Μάλιστα, αν αυτή γίνει με συμφωνία παρόμοια με την “δωρεά” των BMP-1 στην Ουκρανία, τότε μιλάμε για μία θετική εξέλιξη. Φυσικά αυτό είναι απλά μία ευχή. Μιλάμε εξάλλου για αντιαεροπορικά όπλα και όχι τεθωρακισμένα οχήματα.
Η μεταφορά των παλιών συστημάτων στο εξωτερικό και η εισαγωγή νέων δεν θα είναι εύκολο εγχείρημα.
Οι εναλλακτικές

Τα επικρατέστερα συστήματα είναι δύο, τα SAMP-T/ ASTER 30 και οι PATRIOT.
Το πρώτο σύστημα, ο SAMP-T, προσφέρει δυνατότητα ανίχνευσης και κατάρριψης στόχων στα 100 χλμ. Αυτή τη στιγμή είναι ένα από τα πιο εύχρηστα αντιαεροπορικά όπλα καθώς το μετακινεί κανείς σχετικά εύκολα. Επίσης μπορεί να συσταθεί σε σχηματισμό που θα κάνει δύσκολο τον εντοπισμό και την πλήξη του.
Παράλληλα, η χρήση των ASTER 30 απο τις ελληνικές φρεγάτες FDI σημαίνει μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των όπλων και πιθανή μείωση του κόστους των πυραύλων.
Οι PATRIOT από την άλλη είναι πιο γνωστοί. Οι δυνατότητες τους περιλαμβάνουν αντιμετώπιση στόχων στα 160 χλμ και μεγάλη ποικιλία βλημάτων ακόμα και για σκοπούς ηλεκτρονικού πολέμου. Αυτή τη στιγμή οι χειριστές των ελληνικών PATRIOT είναι έμπειροι απέναντι σε στόχους όπως αεροσκάφη και κατευθυνόμενα βλήματα.
Οι ελληνικές απαιτήσεις
Η επιλογή των εν λόγω συστημάτων δεν λαμβάνει υπόψη μόνο τα χαρακτηριστικά τους, αλλά και τις πολιτικές σχέσεις με τις χώρες πίσω από αυτά, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Αυτό είναι αναγκαίο κριτήριο μιας και είναι σημαντικό να επιτευχθεί μία δεσμευτική για τους συμμάχους μας συμφωνία. Μόνο έτσι θα είναι δυνατή η ανταλλαγή των συστημάτων.
Πέρα από την άμεση αντικατάσταση των όπλων που μπορεί να διαθέσουμε, πρέπει να επιμείνουμε στην συνδρομή των συμμάχων με μέσα ώστε να εξασφαλιστεί το ακαιρεο της Ελληνικής αεράμυνας.
Η προσθήκη ενός νέου αντιαεροπορικού συστήματος δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Εκτός των PATRIOT που τους γνωρίζουμε ήδη, οι SAMP-T θα φέρουν αλλαγές και στον σχεδιασμό, μιας και δεν έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά ούτε με τα TOR M1 ούτε με τα OSA. Με άλλα λόγια, ο σχεδιασμός και η φιλοσοφία τους θα είναι τελείως διαφορετικά από τους προκατόχους τους.
Λήψη απόφασης
Με βάση όλα τα παραπάνω διακρίνουμε τρία κύρια προβλήματα.

Αρχικά το κόστος για την αντικατάσταση των σοβιετικών συστημάτων αεράμυνας με σύγχρονα δυτικά μέσα δεν συμφέρει τους συμμάχους μας. Κατά το ΝΑΤΟ οι νέες μεγάλες Ρωσικές επιθέσεις θα γίνουν την άνοιξη του 2023. Ταυτόχρονα οι Ουκρανοί έχουν ήδη έρθει σε επαφή και έχουν ήδη εξοικειωθεί με ικανά ευρωπαϊκά οπλικά συστήματα. Αν μάλιστα ισχύουν τα δημοσιεύματα του Reuters περί Ιταλικών SAMP-T στην Ουκρανία, καταλαβαίνει κανείς ότι η Ελλάδα ίσως δεν υπολογίζεται στις μεταφορές όπλων στην Ουκρανία.
Δεύτερον, οι ανάγκες της ελληνικής άμυνας πρέπει να δημιουργούν μεγάλες απαιτήσεις από τους συμμάχους μας. Όπως σημειώσαμε ήδη, είναι καίριο να μην μείνει ο ελληνικός εναέριος χώρος ακάλυπτος. Θυμίζουμε ακόμα ότι βαίνουμε προς μία περίοδο εκλογών σε Ελλάδα και Τουρκία που μπορεί να δημιουργήσει πολιτικά κενά και ευκαιρίες για εκμετάλλευση της αστάθειας.
Τέλος, ακριβώς για όλα τα παραπάνω, μιλάμε για μία επικίνδυνη πολιτική πρωτοβουλία.
Φυσικά μία ριψοκίνδυνη κίνηση δε σημαίνει ότι θα πλήξει και τη χώρα, αλλά σίγουρα δεν είναι μία επιλογή που θα έπαιρνε εύκολα μία πολιτική ηγεσία.

Το να πείσει κανείς βιομηχανικά συμπλέγματα και κυβερνήσεις να μεταφέρουν μονάδες και υλικό στη χώρα μας με αντάλλαγμα μερικά σοβιετικού τύπου όπλα είναι πραγματικά δύσκολο εγχείρημα.
Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς το τι θα αποφασίσει η ηγεσία για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα. Η ανάλυση όμως των καταστάσεων και των αναγκών υπογραμμίζει τις ιδιαίτερες ανάγκες της Ελλάδας αλλά και τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναλάβουν οι σύμμαχοι μας.
Εν ολίγοις, αν και σίγουρα ο εκσυγχρονισμός της Ελληνικής αεράμυνας με την “δωρεά” των σοβιετικών συστημάτων θα ήταν ένα πραγματικό όνειρο, η πραγματοποίηση του θα είναι πλέον δύσκολη.
Πείτε μας την γνώμη σας στα σχόλια!
Διαβάστε περισσότερα άρθρα του Χρήστος Νικολάου
Copyright: Απαγορεύεται η αντιγραφή του κειμένου χωρίς άδεια απο το NEMESIS HD.